List do S. Sabiny Gumkowskiej

Mowa żałobna na pogrzebie śp. ks. bp A. Szelążka
18 października 2021
Wspomnienia o śp. ks. biskupie dr. Adolfie Szelążku
18 października 2021
Informacja o dokumencie:

Archiwum Generalne Zgromadzenia Sióstr św. Teresy od Dzieciątka Jezus
ul. Ejsmonda 17, 05-807 Podkowa Leśna.

Ks. Leon Krejcza,List do S. Sabiny Gumkowskiej, Kraków, 18 kwietnia 1985, oryg. AGCST sygn. APSZ Ae, rps, k. 1-3.

Treść dokumentu:

+Wielebna Siostro,

Bóg zapłać za życzenia Czcigodnemu i kochanemu ks. Infułatowi i Wspólnocie Sióstr św. Teresy od Dz. Jezus.

(…)

Z śp. Ks. Biskupem Adolfem Szelążkiem Ordynariuszem diecezji Łuckiej, należącej do Archid[iecezji] Lwowskiej, kontaktowałem się przez cztery lata w takim zakresie, w jakim możne kontaktować się kleryk. Po święceniach kapłańskich w r. 1935 zostałem mianowany prefektem w Łucku mieszkając w katedrze. Kościół katedralny w Łucku był zbudowany przez OO. Jezuitów, wraz z przylegającym trójskrzydłowym, dwupiętrowym kolegium. Pełna nasza diecezja to diecezja łucko-żytomierska.

Poprzednikiem śp. Bpa Adolfa Szelążka jako Ordynariusza dziec. Był Biskup Dub-Dubowski, który został przez Stolicę Św. wezwany do Rzymu i tam już pozostał. Ks. Bp Sz[elążek] przed objęciem diec. ł[uckiej] był radcą w ministerstwie (na tę okoliczność bliższych szczegółów nie znam) i rektorem Sem[inarium] Duch[ownego] w Płocku. W Episkopacie pełnił funkcję Przewodniczącego Komisji Prawnej Episkopatu. Był w Komisji regulującej sprawy Kościoła w traktacie ryskim (pokój w Rydze po wojnie w 1920). On też jako Przewodniczący Komisji Prawnej Ep[iskopatu] [k.2] redagował konkordat zawarty między Rządem Polskim a Stolicą Ap[ostoslką]. Jako Ordynariusz w Łucku bardzo sprężyście reorganizował diecezję. Najlepiej chyba w Polsce była zorganizowana Kuria, podzielona na wydziały, których przewodniczącymi byli poszczególni Członkowie Kapituły. Sem[inarium] Duch[owne] zostało gruntownie zremontowane i wyposażone, profesorzy kończyli Uniw[ersytety] w Rzymie lub w Warszawie i Lublinie. Liczba alumnów dochodziła do 70. Odnowiona została katedra, zbudowano nowy w[ielki] ołtarz z obrazem M. B. Latyczowskiej, według projektu p. Trzcińskiej-Kamińskiej. Zbudowano Kościół seminaryjny (niezależnie od kaplicy seminaryjnej) tuż obok Seminarium na przedmieściu Krasne za Styrem. Rokrocznie erygowanych było kilka nowych parafii. Zwołał Synod Diecezjalny, którego po promulgowaniu w druku, statuty były podstawą prawną dla diecezji. Wydawany był tygodnik diecezjalny, zorganizowana własna drukarnia wyposażona w nowe maszyny. W dziale duszpasterstwa utworzony został Wyższy Instytut Wiedzy religijnej w Łucku (ponad 100 osób po wykszt[ałceniu] średnim lub wyższym, w każdej parafii Akcja Katolicka, Stowarzyszenie Młodzieży męskiej i żeńskiej tzw. KSM-y, wydano dla nich pismo – Sodalicja mariańska, w szkołach średnich i Krucjaty Eucharystyczne w [szkołach] podstawowych. Powołał instytut dla duchownych prawosławnych, którzy pragnęli przejść na katolicyzm obrządku wschodniego.

Z Ks. Biskupem kontaktowałem się przez cztery lata w każdą niedzielę w katedrze, głosząc kazania dla młodzieży, ks. B[iskup] wówczas spowiadał w konfesjonale. Bywałem i w Kurii, jako kleryk służyłem ks. Biskupowi czasem do Mszy św. Jako ksiądz rozmawiałem z ks. Bpem czasem w sprawach delikatnych dot[yczących] np. Sem[inarium] Duch[ownego] i innych. Był osobiście bardzo głęboko pobożnym, umysł b[ardzo] szeroki, duża wiedza, znajomość języków w tym również i klasycznego rosyjskiego w znakomitym władaniu. Posiadał olbrzymi autorytet tak wśród kapłanów jak i władz świeckich, Łuck bowiem był stolicą województwa wołyńskiego. [k. 3] Założył Zgromadzenie Sióstr. Przeznaczył mnie na prefekta do Gimnazjum T. Kościuszki w Łucku. Stanowiska tego już nie objąłem, gdyż wybuchła wojna. Rząd rezydował w Łucku 8 dni (u mnie mieszkał wicepremier p. Eugeniusz Kwiatkowski, żona jego i córka mieszkały u ks. kan. Kukuruzińskiego, również w gmachu katedralnym) Katedra i gmach mieszkalny to dawna kolegiata Jezuicka. Pałac biskupi został zbombardowany, zabity kapelan bpa Gawliny, sam bp Gawlina raniony w ramię i pod okiem, zabita również siostra zak[ona]. Bp Sz[elążek] opuścił Łuck, ale zamieszkał na plebanii na terenie diec[ezji]. Aresztowany przez władze R[osyjskie] przebywał w różnych więzieniach m. in. W Kijowie w celi wielkiej dla „bezprisornych” – barłogi – Jego miejsce było obok drzwi przy (przepraszam za określenie używane w aresztach) przy kiblu.

Na skutek interwencji Watykanu w r. 1946 wypuszczony z więzienia, zamieszkał na Zamku w Bierzgłowie. Tam zmarł, pochowany w Toruniu w Kościele św. Jakuba.

Ponieważ zajęcia moje za bardzo intensywne w Kurii Metropol. Nie mogę więcej w tej sprawie informować.

Proszę przyjąć pozdrowienie In Christo

(-) Ks. Leon Krejcza

Kraków 18 IV 1985 r.

gdpr-image
Ta strona korzysta z ciasteczek, aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie
Dowiedz się więcej